Opdracht 4.1: Procenten
Lesvoorbereiding:
Klas/ groep: v2a
Lesuur: 5e
Student: Sander Stolwijk
Kern van de lesinhoud:
In de les wordt gewerkt met het boek 'Getal & Ruimte 2 vmbo-bk deel 1 (13e ed.)'. Hierbij gaan we een start maken aan hoofdstuk 4: Statistiek. Daarbij zullen we de voorkennis en paragraaf 4.1 verwerken in de les. De theorie en de opgaven die in het boek staan vormen de basis van deze les.
Tijdens deze les staat het zelfstandig maken van de opdrachten centraal. Daarom zal ik niet te veel informatie geven over waarom iets nou waar is, maar meer uitleggen hoe je iets uitrekent. Vooral bij de voorkennis is het de bedoeling dat de leerlingen de opdrachten zelfstandig maken.
Voor de theorie van 4.1 ben ik wel van plan om meer toelichting te geven. Dit doe ik om de reden dat dit voor een groot gedeelte van de groep nieuwe informatie is. Dit doe ik aan de hand van een stuk uitleg te geven aan de hand van Theorie A. Daarbij betrek ik de klas daarin door middel van steekproefsgewijs leerlingen vragen te stellen.
Lesdoelen:
- Aan het einde van de les kunnen de leerlingen een deel uitrekenen aan de hand van een percentage en een geheel.
- Aan het einde van de les kunnen de leerlingen een percentage uitrekenen aan de hand van een deel en een geheel.
- Aan het einde van de les kunnen de leerlingen de toename in procenten tussen het oude en het nieuwe getal uitrekenen.
- Aan het einde van de les kunnen de leerlingen de afname in procenten tussen het oude en het nieuwe getal uitrekenen.
Persoonlijke leerdoelen:
Ik weet van mezelf dat ik nogal een langdradig verhaal kan vertellen. Als ik dat ga doen bij deze groep leerlingen gaan er heel veel afhaken. Het is dus van belang dat ik de theorie die uitgelegd moet worden compact houdt, zodat de leerlingen zo snel mogelijk aan de slag kunnen met de opdrachten.
Beginsituatie/zaken waar rekening mee te houden:
De leerlingen hebben tijdens het 4e uur geschiedenis gehad. De docent is tijdens deze les in de meeste gevallen een lang verhaal aan het vertellen. De concentratie om naar een lang verhaal van mij te luisteren zal er daarom waarschijnlijk niet zijn. Het is dus van belang dat ik de theoretische uitleg kort en bondig houd zodat de leerlingen zo snel mogelijk aan de slag kunnen.
Het is inmiddels al een tijdje geleden dat de leerlingen aan de slag zijn geweest met procenten. Voor sommigen kan dit betekenen dat het even duurt voordat ze door hebben hoe het ook alweer zit met het onderwerp. Bij deze leerlingen is het van belang dat ik ze extra aandacht geef tijdens het zelfstandig werken.
Benodigd materiaal/gereedschap/apparatuur:
Voor deze les heb ik mijn eigen laptop nodig. Hier staat namelijk de software op waarmee ik op het digibord kan schrijven. Daarnaast heb ik ook een aantal PowerPointslides die ik gebruik als ondersteuning voor mijn les. Ook heb ik natuurlijk mijn eigen wiskundeboek nodig. Omdat het soms voor kan komen dat het digibord volstaat neem ik ook een set whiteboard markers mee, zodat ik op het whiteboard kan schrijven als dit nodig is.
Van de leerlingen wordt verwacht dat zij de gebruikelijke spullen meenemen voor een wiskunde les dat over procenten gaat: boek, schrift, pen, potlood, gum en rekenmachine.
| Lesonderdeel | Leerproces | Tijd |
|---|---|---|
| Wat gaat er deze les gebeuren? | Hoe ga ik dat aanpakken. met welke voorbeelden en werkvormen en wat verwacht ik dat de leerlingen doen? | |
| Bespreken en verwerken van de theorie van Hoofdstuk 4: de voorkennis en paragraaf 4.1. | Voor de opdrachten van de voorkennis zal ik de voorbeeldopgaven klassikaal toelichten zodat de leerlingen zelfstandig de opdrachten van de voorkennis kunnen maken. Voor de theorie van paragraaf 4.1 zal ik het boek gebruiken om aan de hand daarvan een verhaal te vertellen. Daarna zullen de leerlingen de opdrachten van paragraaf 4.1 zelfstandig gaan maken. | 10 minuten |
| Hoe enthousiasmeer ik ze voor het onderwerp? | Hoe ga ik dat aanpakken. met welke voorbeelden en werkvormen en wat verwacht ik dat de leerlingen doen? | |
| Ik ga alledaagse statistiek toepassen in mijn les door middel van een voorbeeld. | Ik wil de leerlingen een verhaal vertellen over de toename van geld als dat op je spaarrekening staat en het moeten betalen van rente over een lening. | 5 minuten |
| Hoe controleer ik wat begrepen is? | Hoe ga ik dat aanpakken. met welke voorbeelden en werkvormen en wat verwacht ik dat de leerlingen doen? | |
| Zelfstandig werken aan opdrachten. | De leerlingen gaan de opdrachten van de voorkennis en paragraaf 4.1 maken tijdens het zelfstandig werken. | 28 minuten |
| Hoe sluit ik af? | Hoe ga ik dat aanpakken. met welke voorbeelden en werkvormen en wat verwacht ik dat de leerlingen doen? | |
| Beschrijven van leerdoelen en het vertellen van het huiswerk. | Aan het einde van de les vraag ik of de leerlingen de aandacht aan mij willen geven. Daarna zet ik de leerdoelen van de les nogmaals op het bord. Daarnaast schrijf ik ook op dat de opdrachten die nog niet af zijn afgemaakt moeten worden als huiswerk voor de volgende les. | 2 minuten |
| Wat doe ik als ik tijd over heb? | Hoe ga ik dat aanpakken. met welke voorbeelden en werkvormen en wat verwacht ik dat de leerlingen doen? | |
| Leerlingen kunnen eerder klaar zijn met de opdrachten dan dat de les lang is. | Wanneer de leerling aangeeft klaar te zijn met de opdrachten controleer ik dit. Wanneer dit het geval is en de opdrachten goed zijn gemaakt mag de leerling opdrachten maken voor een ander vak. | n.v.t. |
Gebruikte PowerPoint:
Hierbij de slides die gebruikt worden tijdens mijn les. Je ziet hierbij lege witte vlakken. Deze vlakken vul ik zelfstandig in. Hieronder zal staan wat ik per dia zou hebben ingevuld:
Dia 1: Pagina 180 en Opgave 1abc.
Dia 3: Opgave 3ab, Pagina 180.
Dia 4: Pagina 182 tot 185 en Opdracht 2 t/m 12.
Tijd is in deze situatie niet relevant. Dit geldt gedeeltelijk voor dia 3 en dia 4.
Verantwoording:
Notatiesoftware:
Voor deze les gebruik ik notatiesoftware zodat ik op het digibord kan schrijven. Hierdoor kunnen de leerlingen precies zien hoe ze een opdracht moeten uitwerken. Het voordeel om dit op een digibord te doen is zodat je het kan opslaan. Daarna heb je als docent de mogelijkheid om dit ook met de leerlingen te delen via een programma zoals OneDrive.
Voordoen Nadoen Oefenen (VNO):
Ik heb gekozen om de lesstof over te brengen met behulp van Voordoen Nadoen Oefenen (VNO); ik laat de leerlingen zien hoe ze de berekeningen moeten doen. Vervolgens doen ze dit na en bespreken we dat samen. Uiteindelijk gaan leerlingen zelf aan de slag met opdrachten uit het boek. Ik ben van mening dat VNO de meest efficiënte manier is om de lesstof uit te leggen aan de leerlingen. Het helpt voor de leerlingen om te zien wat er moet gebeuren; hierdoor kunnen ze de stof beter leren (Smit, 2021).
Ontvangen van de leerlingen:
De docent staat als de bel gaat bij de deur en ontvangt daar de leerlingen. Hiermee houdt de docent de ‘gangcultuur buiten’ (Slooter, 2018). Dit zorgt voor rust in het lokaal, zodat de docent snel kan beginnen met de les. Als de leerlingen binnenkomen, begroet de docent ze door ze bij hun naam te noemen en even een praatje te maken. Op deze manier werkt de docent aan de relatie met de leerlingen (Deci & Ryan, 1991). Leerlingen voelen zich hierdoor gezien en kunnen even hun verhaal kwijt. Dit zorgt ervoor dat de verhalen niet opkomen tijdens de les en de docent door kan gaan met de uitleg zonder al te veel te worden onderbroken.
Zelfstandig werken:
De beste manier om de lesstof eigen te maken voor leerlingen is om te oefenen. Hiermee slaan ze nieuwe lesstof ook beter op (Van Der Hoeven, 2009). Het is belangrijk dat dit zelfstandig gebeurd zodat leerlingen bij hunzelf kunnen checken of ze het onderwerp begrijpen. Wel mogen ze zachtjes overleggen met klasgenoten, zodat ze elkaar verder kunnen helpen en samen de lesstof beter leren te begrijpen.
Opdrachten:
Voor de opdrachten die de leerlingen moeten maken heb ik gekozen voor opdrachten die in het boek staan. Deze opdrachten sluiten mooi aan op de uitleg van de lesstof die tijdens de les aan de orde komen. De leerlingen die de lesstof dus begrijpen kunnen daarna goed aan de slag aan deze opdrachten. Wanneer er leerlingen zijn die de lesstof nog niet goed begrijpen kan de docenten langskomen om nog een beetje extra uitleg te geven in de hoop dat de leerlingen het daarna wel snappen en dus met de opdrachten aan de slag kunnen gaan.
Opstelling van het lokaal:
De klas wordt opgesteld als een 'bus indeling’. Dit wordt gedaan om ervoor te zorgen dat er een rustige werksfeer ontstaat waarin de focus vooral ligt op zelfstandig werken. Komt de leerling er nou echt niet uit, dan kan de leerling hulp vragen aan zijn buurman. Lukt het nog steeds niet, dan kan de docent ingeschakeld worden (Is Een Rijenopstelling Beter Voor Leerlingen in het Vmbo Basis/Kader Dan een Groepsopstelling? | Kennisrotonde, 2017).
Complimenten geven:
De rol van pedagoog maakt gebruik van leerlingen complimenteren. Ik heb hiervoor gekozen omdat complimenten van positieve invloed kunnen zijn op de motivatie van de leerlingen (Tremio, 2017). De leerling voelt zich hierdoor gezien en wordt meer zelfverzekerd door het compliment.
Terugblikken op de lesdoelen:
Door even terug te blikken op de lesdoelen kan de docent checken of de lesdoelen zijn behaald. Met deze kennis kan de docent hier op inspelen bij de volgende les. Onderdelen die leerlingen lastig vonden, kunnen dan nog een keer herhaald worden. Ook krijgen de leerlingen bij deze terugblik een korte samenvatting van wat ze die les hebben geleerd.
Literatuurlijst:
Deci, E. L., Vallerand, R. J., Pelletier, L. G., & Ryan, R. M. (1991). Motivation and Education: The Self-Determination Perspective. Educational Psychologist, 26(3–4), 325–346. https://doi.org/10.1080/00461520.1991.9653137
Kennisrotonde (2017). Is een rijenopstelling beter voor leerling in het vmbo basis/kader dan een groepsopstelling? https://www.kennisrotonde.nl/vraag-en-antwoord/klassenopstelling
Slooter, M. (2018). De zes rollen van de leraar: handboek voor effectief lesgeven.
Smit, J. (2021). Goed voorbeeld doet goed volgen. Geestelijke Verzorging, 99. https://vgvz.nl/wp-content/uploads/2021/11/TGV-99-P32-36-Smit.pdf
Tremio, K. (2017). Effectieve complimenten geven: Hoe doe je dat? Onderwijs van Morgen. https://www.onderwijsvanmorgen.nl/effectieve-complimenten-geven-hoe/
Maak jouw eigen website met JouwWeb